He hoʻāʻo pepehi ʻōlelo Hawaiʻi ma ka ʻaha hoʻokolokolo o Maui.
ʻO ia aʻela kekahi poʻo nūhou o kēia lā, ka lā 25 o Ianuali, he Pōʻahā. Welina e nā makamaka. ʻO Ke Aolama kēia a penei ka nūhou.
ʻAʻole i ʻae ʻia kahi Hawaiʻi Alakaʻi e kūpale aku no kona pono iho ma ka ʻōlelo Hawaiʻi i mua o ka ʻAha Hoʻokolokolo ʻĀpana o Maui i ka Pōʻakolu nei. ʻO Kaleikoa Kaeo nō ua Hawaiʻi Alakaʻi nei, a i ka nīnau ʻana mai o ka Lunakānāwai Blaine J. Kobayashi no ko Kaeo hiki ʻiʻo ʻana i mua o ka ʻaha, pane akula ʻo ia ma ka ʻōlelo Hawaiʻi. He mau manawa ko Kobayashi i nīnau ai me ke kali ʻana iho ʻo ka pane aku a Kaeo ma ka namu. Ua hoʻokō ʻia naʻe e Kaeo kahi ʻōlelo mākia a ka Mōʻīwahine Liliʻuokalani, “ʻOnipaʻa.” Ma ka ʻōlelo Hawaiʻi nō ʻo Kaeo. ʻAʻole i makemake ʻo Kobayashi i ia hana a no laila, hoʻopuka aʻela ʻo ia i palapala hopu i ua Hawaiʻi Alakaʻi nei. I ka manawa mua a Kaeo i kū ai i mua o ka ʻaha no kahi hihia, ua hai ʻia kahi mea unuhi no Kaeo e ke aupuni. Akā, i Kēkēmapa, ʻāpono ihola ʻo Kobayashi i ke noi a ke Keʻena Loio Hoʻokolokolo o Maui e koi ana, ma ka ʻōlelo haole ka hihia. Kainō he au hoʻōla kēia i ka ʻōlelo Hawaiʻi aloha o kākou, eia kā kekahi mau kānaka e kuʻupau ihola e pepehi i nei ʻōlelo aloha i ʻaneʻane e nalo loa. Wahi a Kaleikoa Kaeo, he mea nui iā ia ke kūpaʻa ʻana no ka pono, no ka mea, he ʻōlelo kūhelu ka ʻōlelo Hawaiʻi no ka mokuʻāina, a ʻo ka ʻōlelo Hawaiʻi ka ʻōlelo kumu o nei pae ʻāina a he pono ke ʻae ʻia ka ʻōlelo Hawaiʻi ma loko o ka ʻaha hoʻokolokolo. ʻAuhea ʻoukou, e kāhea aku i nā lunamakaʻāinana, nā kenekoa, ke Kiaʻāina, nā lunakānāwai a e leka aku paha iā lākou me ka hōʻike ʻana i ke kūpono ʻole o ia hana a ia mau ʻelele o ke aupuni mokuʻāina.
Ma ka pōpō hīnaʻi, kāʻili aku nei nā kaikamāhine o ke Kula Kiʻekiʻe ʻo Kalani i ka inoa moho Māhele I o ka ʻAhahui Kula Aupuni o Oʻahu i ka pō Pōʻakolu nei. ʻO Moanalua ka hoa paio a ʻo ka helu ʻai i ka hopena o ka hoʻokūkū, he 55 a Kalani i ke 33 a Moanalua. ʻO Kalani ka inoa moho Māhele II o ka ʻAhahui Kula Aupuni o Oʻahu i kēlā makahiki aku nei. A ʻakahi a lilo iho iā Kalani ka inoa moho Māhele I. ʻO ka makamua kēia ma ka moʻolelo o ka ʻAhahui Kula Aupuni o Oʻahu, ʻo ia hoʻi, ka lilo o ka inoa moho Māhele II i kekahi kula i kekahi makahiki, a i ka makahiki ma hope pono mai, lilo akula ka inoa moho Māhele I i ia kula hoʻokahi nō.
Eia mai kā kākou ʻōlelo noʻeau,
Ua paʻa ka houpo.
ʻO ia hoʻi, ua mā’ona.
Ke Aolama 