Aia ka maʻi hoʻomake ʻōhiʻa ma Waiʻanae.
ʻO ia aʻela kekahi poʻo nūhou o kēia lā, ka lā ʻumi kūmālua o ʻApelila, he Pōʻakolu. Welina e nā makamaka. ʻO Ke Aolama kēia a penei ka nūhou.
ʻAkahi nō a ʻike ʻia aku he kumu ʻōhiʻa i loaʻa i ka maʻi hoʻomake ʻōhiʻa ma ka uka o Waiʻanae. Ma mua, ma nā Koʻolau wale nō i ʻike ʻia ai ua maʻi lā. ʻElua ʻano o ia maʻi, ʻo Ceratocystis huliohia lāua me Ceratocystis lukuohia. ʻO ka huliʻōhiʻa ka mea i loaʻa ma Waiʻanae. A ʻo ia ka mea emi mai o ka ikaika. A ʻo ka lukuʻōhiʻa, ʻo ia ka mea ʻaʻai loa. I ka makahiki 2019 i ʻike mua ʻia ai ka maʻi hoʻomake ma Oʻahu nei. A ʻo ka mea i loaʻa iho nei ma Waiʻanae, ʻo ia ka ʻumi kūmālua.
Hōʻoia ʻia iho nei ka loaʻa ʻana o kekahi kupa o Oʻahu nei i ka maʻi ʻulāliʻi. ʻO ua kanaka lā, huakaʻi aku nei ʻo ia i ka ʻāina ʻē, a ʻakahi a hoʻi mai. ʻAʻole ʻo ia i ʻō ʻia i ka lāʻau koʻokoʻo. Wahi a ke Keʻena Ola, ʻike ʻia nā kānaka i launa pū me ia kanaka maʻi he alo a he alo. A aia nō ia keʻena ke noke akula i ka hana i mea e laha ʻole ai ia maʻi. ʻO ua kanaka maʻi lā, e hoʻomalu ʻia ana ma kahi kaʻawale.
Eia mai kā kākou ʻōlelo noʻeau,
Ua kui lima akula me Niolopua.
ʻO ia hoʻi, ua hoi akula i ka hiamoe.