E nui aʻe ana ka wai e kahe ana ma kekahi mau kahawai o Maui Hikina.
ʻO ia aʻela kekahi poʻo nūhou o kēia lā, ka lā 18 o Nowemapa, he Pōʻalima.
E hoʻonui ʻia ana ka wai e kahe ana ma kekahi mau kahawai he 12 o Maui Hikina. I ka Pōʻalua nei, hoʻololi aku nei ke Komikina Hoʻomalu Kumu Wai i ka nui kūmau o ka wai e kahe ana ma ia mau kahawai o Huelo i mea e māhuahua ai nā mea ola o nā kahawai. ʻO ka nui o ka wai e kahe ana ma kēia hope aku, he 40%. ʻŌlelo aʻela ʻo Kaleo Manuel, ka Hope Poʻo o ke Komikina Hoʻomalu Kumu Wai, ʻo ia hana a ke Komikina, he hana mua wale nō ia ma ka ʻimi ʻana i ka mea e pono ai ia mau kahawai nona ka wai i hoʻokahe ʻia i kahe ʻē ma nā makahiki he 100 a ʻoi i kaʻahope aku nei. ʻO ka hana i kēia manawa, e waiho ka hui ʻo East Maui Irrigation i nā palapala e pono ai ka hoʻololi ʻana.
I ka Pōʻahā nei, kau aʻe nei ka ʻōlelo hoʻoholo a ke kiule no Levi Aki ʻŌpio lāua ʻo Kaulana Alo-Kaonohi, ʻo ia hoʻi, ua pili lāua i ka hewa ma ke kalaima makawelawela pekelala. I ka makahiki 2014 i limanui ʻia ai ʻo Christopher Kunzelman e Alo-Kaonohi lāua ʻo Aki. A hoʻopiʻi aku ke aupuni mokuʻāina iā lāua no ka limanui ʻana, ʻaʻole naʻe i hoʻopiʻi ʻia no ke kalaima makawelawela. A ma hope o ka ʻaelike ʻana i ka makahiki 2019, kau aʻe nei ka ʻōlelo hoʻopaʻi o lāua, e noho hoʻomalu he ʻehā makahiki. A i kēlā makahiki aku nei, he ʻehiku makahiki ma hope mai o ka hana a Aki lāua ʻo Alo-Kaonohi, hoʻopiʻi maila ke aupuni pekelala iā lāua me ka ʻōlelo ʻana, he hoʻokae ʻili ke kumu o ia kalaima. Hōʻike ʻo Aki mā i ka pili ʻole o lāua i ia hewa i ka lā 19 o Ianuali o ka makahiki 2021. E ʻōlelo ana nā loio o lāua, ʻaʻole ma muli o ka hoʻokae ʻili kā lāua hana, akā, ma muli ia o ke ʻano hoʻokano o Kunzelman, a me kona ʻano mālama ʻole i ke kanaka nui a me ke kanaka iki. Ua manaʻo ihola ʻo Alo-Kaonohi lāua ʻo Aki, e komo hewa ana ʻo Kunzelman, ʻoiai, ua ʻoki ʻo ia i ka laka o ka ʻīpuka o ke ala e moe ana no uka.
Eia mai kā kākou ʻōlelo noʻeau,
E hoʻi ka waʻa; mai hoʻopaʻa aku i ka ʻino.
He noi kēia i kekahi kanaka, ʻaʻole e hana i kekahi hana e pilikia loa ai ʻo ia.
Ke Aolama 